Hızır İle İlyas’ın Buluşma Günü

Hızır ile İlyas nasıl oldu da Hıdrelleze dönüştü halk ağzında, araştırmalarıma rağmen doğrusunu anlayabilmiş değilim. Fonetik olarak aslına aykırı bir gerçek, nasıl bu kadar değişime uğramış hayret.

Hakikatte Hızır aleyhisselam için “Peygamberdir” diyenlerde var. Allah’ın emrinde âlim bir zat olduğunu söyleyenlerde… İlyas aleyhisselam için peygamber olduğuna yönelik bilgiler daha bariz.

Bu iki muhterem Allah dostu şüphesiz Yüce Allah’ın izniyle ve buyurmasıyla bir araya gelerek, tabiata bolluk, bereket saçmakla görevlendirilmişler. Toprak ana yeşerdikçe bağrındaki nebatatı yeryüzüne yayıyor. Güzel renkler baharı müjdeliyor. Bu muştu insanın kanını kaynatır oluyor ve coşkusu dışa taşıyor. Halkımız türlü bahanelerle eğlenmeyi seviyor, kutlamaları katmanlaştırıyor. Bunda bir sorun ve sorum yok. Herkesin kendi hayatıdır, Allah’ın verdiği irade doğrultusunda tercihini kendi yapmalıdır. Benim çözemediğim, Hızır ile İlyas’ı nasıl Hıdrelleze bağlamışlar. Meraklandığım bu ve halen çözemediğim bir muamma…

Hadi insanların atadan görme geleneği başka, erenler, evliyalar başka desek, değil. Vatandaş bugünün Hızır ile İlyas’ın buluşma günü olduğunu gayet iyi biliyor. Çünkü gül ağaçlarının dibini kazıp, dileklerini yazıp koydukları küpleri gömüyorlar. Tarladaki dikili soğanın yeşilliğine kırmızı kurdele bağlıyorlar, sabah baktıklarında kurdele bağladıkları taraf uzadıysa Hızır ve İlyas’ın oradan geçerek ellerini değdirdiklerini sanıp, dileklerinin olacağına inanıyorlar. Söğüt ağacının altına ev, araba, havuz maketi yapıyorlar. Çınar ağacının dibine okunmuş muska gömerek ömürlerinin uzayacağını sanıyorlar. Bilseler, ne çok yanılıyorlar. Ağaçlara çaput takıyor, duvar oyuklarına bozuk para tıkıyorlar. Neymiş. Hızır ile İlyas bugün ki buluşmaları anında, yapılan bu dileklere temas ederlerse, istenilenin kabul edileceği inancı yaygın. Hızır'ın darda olana yetişip bolluk saçacağına yürekten kanıyor. Sonrasında hüsranla yanıyor. Gayretli kuluna Allah zaten çabasının karşılığını veriyor. Velhasıl, yanlışlar doğru bellenmiş. Muratlar Hızır ile İlyas’ın geçiş buluşma anlarında dokunacakları noktalara kalmış. Ah Allah’ım insanoğlu ne çok aldanmış. Bugün için dün geceden itibaren yapılan emekler, o niyetle yenilen yemekler tamamen yanlış, batıl ve saçma gelenekten öte bir şey değildir.

Bugün bahar coşkusunu yaşayın, piknikler yapın; sevdiklerinizle, komşularınızla birlikte güzel bir gün geçirin. Lakin lütfen batıl olana değer vermeyin. İstekler dualarla Allah’tan dilenir. Yüce Allah kuluyla arasına aracı isteseydi, bunu zaten bize bir şekil buyururdu. Dualarımızda şöyle diyebiliriz: “Allah’ım erenlerin, evliyaların yüzü suyu hürmetine bana muradımı nasip et.”

Bunun dışında yapılanlar yanlıştır. Yanlış olanın bize bir getirisi olmaz, aksine iyiliklerimizden götürüsü olur. Cahil adetlerini, gelenek belleyip sürdürüp gitmenin, eğitimli nesle yanlışı aşılamanız hoş olmuyor doğrusu. Bolluk dolu iyi baharlar temennisiyle…

Ayfer AYTAÇ – ayferaytac.com